ຂໍ້​ຄິດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ພອນ​ສະຫວັນ ( ຄໍ​ລຳ ບັນຫາ​ຈານ​ແຍ່ )

        ຈົນຮອດມື້ນີ້ ຈານແຍ່ຍັງບໍ່ ມີຄຳຕອບວ່າ: “ພອນສະຫວັນ” ມີຈິງ ຫລື ບໍ່ ຫລື ມີແຕ່ “ພອນສະແຫວງ” ?,​ ແຕ່ກໍເຄີຍໄດ້ຍິນຫລາຍຄົນຢືນຢັນແບບຫົວເດັດຕີນຂາດວ່າ: “ພອນສະຫວັນ” ມີຈິງ ໂດຍໃຫ້ຕົວຢ່າງທີ່ມີຊີວິດຊີ ວາວ່າ: ຄົນສອງຄົນຮຽນເປົ່າແຄນນຳຄູຄົນດຽວ, ໃຊ້ເວລາສໍ່າກັນ, ບົດຮຽນກໍບົດດຽວເຫດໃດຄົນໜຶ່ງຮຽນໄດ້ໄວ ອີກຄົນໜຶ່ງຍາກປານດຶງຂາເຕົ່າເປົ່າຜິດໆພາດໆບໍ່ຖືກຈັງຫວະຈັກເທື່ອ ?. ອີກຕົວຢ່າງໜຶ່ງກໍແມ່ນການຮຽນພາສາ ຕ່າງປະເທດ ຄົນໜຶ່ງຮຽນໄດ້ໄວປານຈະຫລວດ, ແຕ່ອີກຄົນໜຶ່ງຊ້າຮ້າຍກວ່າຫອຍໄຕ່. ການທີ່ຮຽນເປົ່າແຄນເປັນໄວ ແລະ ຮຽນພາສາຕ່າງປະເທດໄດ້ດີໄດ້ເກັ່ງກວ່າຄົນອື່ນທີ່ຮຽນນຳກັນນັ້ນລະຄື “ພອນສະຫວັນ”. ພອນສະຫວັນແມ່ນ  ຫຍັງ ? ຄຳຕອບມີຢູ່ໃນຕົວຂອງມັນແລ້ວ ຄືຄວາມສາມາດທີ່ມີມາແຕ່ມື້ເກີດຂອງຄົນໆໜຶ່ງ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຊື້ໄດ້ຫາ ແລະ ບໍ່ ສາມາດບິແບ່ງໃຫ້ຄົນອື່ນໄດ້ ເພາະເປັນ “ພອນ” ທີ່ສະຫວັນໄດ້ມອບໃຫ້ເປັນພິເສດ. ແຕ່ກໍມີຄົນອີກຈຳນວນບໍ່ໜ້ອຍ ທີ່ບໍ່ເຊື່ອໃນພອນສະຫວັນ ແລະ ບອກວ່າ: ພອນສະຫວັນບໍ່ມີ-ມີແຕ່ພອນສະແຫວງ ຄືຄວາມສາມາດທຸກຢ່າງ, ບົດ ຮຽນທຸກບົດ, ປະສົບປະການທຸກແນວແມ່ນຄົນເຮົາເປັນຜູ້ສ້າງເອົາເອງ. ພອນສະແຫວງນັ້ນລະເປັນແມ່ແຮງກໍ່ໃຫ້ເກີດ ພອນສະຫວັນ, ບໍ່ມີເທວະດາຟ້າດິນອິນພົມອົງໃດປະດິດປະທານຄວາມສາມາດໃຫ້ຄົນເຮົາ. ຄົນເຮົາເກີດມາສະເໝີ ເໝືອນກັນໝົດ. ເຫດຜົນຂອງຄົນກຸ່ມນີ້ໜ້າຟັງແຕ່ກໍບໍ່ສາມາດຕອບໂຈດໃຫ້ຫລາຍຄົນໄດ້ເພາະໃນໂລກນີ້ຍັງມີສິ່ງທີ່ເປັນ “ອັດສະລິຍະ” ທີ່ບຸກຄົນຫອບຫິ້ວມາແຕ່ມື້ເກີດ. ອັດສະລິຍະຊົນເຫລົ່ານີ້ໄດ້ສ້າງສິ່ງມະຫັດສະຈັນໃຫ້ໂລກຕະລຶງຊຶງເຊີ້ ເຊັ່ນຮຽນຈົບມະຫາວິທະຍາໄລແຕ່ໄວເດັກ, ເປັນນັກປາດໂດຍບໍ່ຈຳເປັນເຂົ້າໂຮງຮຽນ ແລະ ອື່ນໆ.

     ເມື່ອໄດ້ຟັງຄຳເຫັນຂອງຄົນທັງສອງກຸ່ມພ້ອມຕົວຢ່າງທີ່ພິສູດໄດ້ແລ້ວຈານແຍ່ແຮງຍິ່ງມືດແປດດ້ານ ເລື່ອງພອນສະ ຫວັນກັບພອນສະແຫວງວ່າອັນໃດສຳຄັນກວ່າອັນໃດ, ອັນໃດເປັນກຳລັງໜູນຕົ້ນຕໍ, ມີພອນສະຫວັນກ່ອນບໍຄົນເຮົາຈຶ່ງ ປວດຢາກເຮັດຢາກສ້າງສິ່ງໃດສິ່ງໜຶ່ງຈົນກາຍເປັນພອນສະແຫວງ ຫລື ຕ້ອງມີພອນສະແຫວງກ່ອນຄືຊອກຮູ້ຮໍ່າຮຽນ ຊອກເຮັດຊອກສ້າງເອົາເອງຈົນມີຄວາມຊຳນິຊຳນານ ກາຍເປັນພອນສະຫວັນ ?.

       ທ່າມກາງຄວາມສັບສົນໃນການຕອບໂຈດນີ້, ຈານແຍ່ເລີຍ ວາງເສີຍ ບໍ່ສົນມັນອີກລະເລື່ອງ ພອນສະຫວັນ ວ່າມີຈິງ ຫລື ບໍ່. ເມື່ອນັກຂຽນລຸ້ນສືບທອດບອກວ່າ: ຈານແຍ່ມີພອນສະຫວັນຈຶ່ງຂຽນເກັ່ງມີຄົນຕິດໃຈອ່ານ, ຈານ ແຍ່ກໍພໍໄດ້ແຕ່ຍິ້ມແຫ້ງໆຂົມໃຈກິນຕຳໝາກຍໍໃນສິ່ງທີ່ຕົນເອງຍັງບໍ່ປົງໃຈເຊື່ອຄືບໍ່ເຊື່ອ ແລະ ບໍ່ປະຕິເສດເລື່ອງພອນສະ ຫວັນແຕ່ຢຶດໝັ້ນກັບຄະຕິສອນໃຈວ່າ: “ຊີວິດຄືການຕໍ່ສູ້” ຄົນເຮົາສູ້ແຕ່ມື້ເກີດຈົນຮອດມື້ກະດູກເຂົ້າໝໍ້. ທີ່ວ່າຜົນງານການຂີດຂຽນຂອງຈານແຍ່ພໍມີຄົນຕິດຕາມອ່ານນັ້ນ, ຈານແຍ່ເຮັດມັນ ດ້ວຍຄວາມຮັກ, ເຮັດມາແຕ່ເວ ລາຮຽນຢູ່ຫ້ອງ ປ-ປາ, ກ-ໄກ່. ເວລາເຂົ້າການເປັນມະນຸດເງິນເດືອນເມື່ອ 35 ປີຢ້ອນຫລັງໃນຂົງເຂດວຽກສື່, ຈານແຍ່ກໍເຄື່ອນໄຫວວຽກງານດ້ານນີ້ດ້ວຍຄວາມຮັກ, ເຮັດຢ່າງເປັນປົກກະຕິ ໂດຍບໍ່ສົນໃຈວ່າຈະຢູ່ໃນຖາ ນະຕຳ ແໜ່ງໃດກໍຕາມເພາະຢຶດໝັ້ນໃນຄຳຂວັນທີ່ອ່າວຄັບແຄບ ວ່າ: “ນັກຂຽນ-ນັກປະພັນ ເຮັດ ຫລາຍອາຊີບໄດ້ ແຕ່ຄົນໃນ ຫລາຍອາຊີບມາເຮັດອາຊີບແທນນັກປະພັນ-ນັກກະວີບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ດີ” (ຂໍຢ້ຳອີກວ່າເປັນຄຳຂວັນຄັບແຄບສ່ວນຕົວ !).

      ຖ້າມີໃຜຜູ້ໜຶ່ງສະລອກກອກຖາມຈານແຍ່ວ່າ: ພູມໃຈໃນຜົນສຳເລັດໃດໃນຊີວິດກວ່າໝູ່ ? ຄຳຕອບກໍຄື “ພູມໃຈ ໃນນາມມະຍົດ ສິລະປິນສາຂາວັນນະກຳ” ທີ່ລັດຖະບານມອບໃຫ້ຕົນໃນປີ 2010. ພູມໃຈເພາະມັນເປັນຜົນງານທີ່ ເຮັດມາດ້ວຍຄວາມຮັກ. ຈານແຍ່ ເວົ້າຍາວສາວຍືດເລື່ອງ “ພອນ ສະຫວັນ” ພຽງເພື່ອສະຫລຸບດ້ວຍປະໂຫຍກສັ້ນ ກຸດດຸດວ່າ: ຢ່າສົນໃຈເລື່ອງພອນສະຫວັນ, ແຕ່ໃຫ້ຂະຫຍັນເຮັດວຽກ-ເຮັດດ້ວຍຄວາມຮັກ, ເຮັດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ເລື່ອງ ພອນສະຫວັນຖ້າມີຈິງ ມັນຫາກຊິມາເອງ.