ເມື່ອເວົ້າເຖິງຄວາມສູງແລ້ວ ບໍ່ວ່າຍິງ
ແລະຊາຍ ຕ່າງກໍປາຖະໜາ ແຕ່ຄວາມສູງຂອງຄົນພາຍໃນປະເທດ ມັນກໍບົ່ງ ບອກ ເຖິງລັກສະນະຕ່າງໆຂອງສັງຄົມໄປນຳ. ໃນບົດຄວາມນີ້ ຂໍນຳສະເໜີ ບັນດາຂໍ້ມູນ ທີ່ໄດ້ຈາກ ການສຳຫລວດ ຂອງບັນດານັກຄົ້ນຄວ້າທີ່ມີຊື່ສຽງເຊິ່ງການສຶກສາ
ດັ່ງກ່າວໄດ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນ ວິວັດທະນາການ ຂອງການປ່ຽນແປງ ທາງດ້ານ ຄວາມສູງຂອງຜູ້ຄົນ ໃນປະເທດຕ່າງໆ
ໃນໄລຍະເວລາ 100 ປີ ຫລື ໜຶ່ງ ສະຕະຫວັດ.
ການສຳຫລວດດັ່ງກ່າວ
ໂດຍໃສ່ ຊື່ຫົວຂໍ້ວ່າ:
ທ່າອ່ຽງໃນ ໜຶ່ງສະຕະຫວັດ ທາງດ້ານຄວາມສູງຂອງຄົນ (ຜູ້ໃຫຍ່) (A Century of Trends in Adult Human Height) ເຊິ່ງໄດ້ເກັບກຳຂໍ້ມູນຈາກ 187 ປະເທດທົ່ວໂລກ ໂດຍສຶກສາ ການປ່ຽນແປງ
ຄວາມສູງຂອງ ຜູ້ຄົນໃນແຕ່ລະປະເທດ ແຕ່ປີ 1914 2014, ການສຶກສາ ດັ່ງກ່າວ ແມ່ນເປັນການຮວມຕົວກັນ
ຂອງ ບັນດານັກວິທະຍາສາດ ຈຳນວນ 800 ກວ່າຄົນ ທີ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ກັບ
ອົງການ ອະນາໄມໂລກ
(WHO). ຜົນຂອງການຄົ້ນຄວ້າໄດ້ຖືກຕີພິມລົງ ວາລະສານ
ທີ່ມີຊື່ວ່າ ອີໄລຟ໌ (The Journal eLife) ຫວ່າງບໍ່ດົນຜ່ານມານີ້.
ຈາກການສຳຫລວດ ດັ່ງກ່າວ ຜົນປະກົດວ່າ
ມາຮອດ ປັດຈຸບັນ ຜູ້ຊາຍໂຮນລັງ (Dutch) ມີຄວາມສູງສະເລ່ຍ 183 ຊັງຕີແມັດ ເຊິ່ງນັບວ່າ ສູງທີ່ສຸດ
ໃນໂລກ, ສ່ວນແມ່ຍິງ ແມ່ນຄົນປະເທດ ລັດເວຍ ທີ່ມີຄວາມສູງ ສະເລ່ຍ
170 ຊັງຕີແມັດ. ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ ປະເທດທີ່ມີ ຄວາມສູງຂອງຜູ້ຊາຍ
ເພີ່ມຂຶ້ນຫລາຍທີ່ສຸດ ແມ່ນປະເທດ ອີຣານ ໂດຍເພີ່ມຂຶ້ນ 16 ຊັງຕີແມັດ
ແລະ ປະເທດເກົາຫລີໃຕ້ ຄວາມສູງຂອງແມ່ຍິງ ເພີ່ມຂຶ້ນຫລາຍທີ ສຸດຄື 20 ຊັງຕີແມັດ ເມື່ອທຽບ ປີ 1914ກັບ ປັດຈຸບັນ.
ມີຫລາຍປະເທດ ທີ່ຜູ້ຄົນມີຄວາມສູງເພີ່ມຂຶ້ນ
ແຕ່ມີບາງປະເທດທີ່ລຳດັບຄວາມສູງ ຂອງຜູ້ຄົນພັດຫລຸດລົງ ເປັນຕົ້ນ ສະຫະລັດອາເມລິກາ ເພາະເມື່ອ
ປີ 1914 ນັ້ນ ຜູ້ຊາຍຄົນ ສະຫະລັດ ອາເມລິກາ
ສູງລຳດັບທີ3 ແລະ ແມ່ຍິງ ສູງລຳດັບ ທີ 4 ຂອງໂລກ
ແຕ່ມາຮອດປັດຈຸບັດພັດຫລຸດລົງ ອັນດັບທີ 37 ແລະ 42 ຕາມລຳດັບ. ຄວາມສູງຂອງຜູ້ຄົນ ໃນປັດຈຸບັນ ສ່ວນຫລາຍແລ້ວ
ແມ່ນຢູ່ບັນດາປະເທດ ເອີລົບ. ສຳລັບ ຜູ້ຊາຍ ທີ່ເຕ້ຍທີ່ສຸດໃນໂລກ ແມ່ນຢູ່ປະເທດ
ຕີມໍ ເລສເຕ ເຊິ່ງ ມີຄວາມສູງສະເລ່ຍ 160 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ສ່ວນແມ່ຍິງ
ທີ່ເຕ້ຍທີ່ສຸດ ແມ່ນຢູ່ປະເທດ ກົວເຕມາລາ ໂດຍສະເລ່ຍ ແລ້ວແມ່ຍິງທີ່ມີອາຍຸ 18 ປີ ຂຶ້ນໄປ ຂອງປະເທດດັ່ງກ່າວ ມີຄວາມສູງພຽງແຕ່ 140 ຊັງຕີແມັດເທົ່ານັ້ນ.
ສິ່ງທີ່ໜ້າສັງເກດກໍຄື ໃນບັນດາປະເທດ
ທີ່ໄດ້ຮັບການສຳຫລວດນັ້ນ,
ຜູ້ຊາຍລາວ ພຽງແຕ່ສູງກວ່າ ຜູ້ຊາຍຢູ່ ຕີມໍ ເລສເຕ ແລະ ເຢເມນ ເທົ່ານັ້ນ ເຊິ່ງນັບວ່າ
ເຕ້ຍລຳດັບທີ່ສາມ ຂອງໂລກ ຮອງຈາກສອງປະເທດທີ່ກ່າວມາ, ສ່ວນແມ່ ຍິງຂອງສປປລາວ
ກໍຢູ່ເຂດຕໍ່າສຸດ ເຊັ່ນດຽວກັນ ຄື ເຕ້ຍລຳດັບທີ 7 ຂອງໂລກ ຮອງຈາກ
ກົວເຕມາລາ, ຟີລິບປິນ, ບັງກະລາເທດ,
ເນປານ, ຕີມໍ ເລສເຕ ແລະ ມາດາກາສກາ. ຢູ່ພາກພື້ນ ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ນັ້ນ ປະເທດ ສິງກະໂປ ມີຜູ້ຊາຍ (ສູງລຳດັບທີ 84 ຂອງໂລກ) ແລະ ຍິງ
(ສູງລຳດັບທີ 82 ຂອງໂລກ) ສູງທີ່ສຸດໃນພາກພື້ນ.
ຫລາຍຄົນຄົງເຂົ້າໃຈວ່າ ຄວາມແຕກຕ່າງທາງດ້ານຄວາມສູງນັ້ນ
ແມ່ນມາຈາກກຳມະພັນ ແຕ່ນັກວິທະຍາສາດ ທີ່ທຳການຄົ້ນຄວ້າສະບັບນີ້ ບອກວ່າ ກຳມະພັນ ນັ້ນບໍ່ແມ່ນຕົວແປ
ທີ່ສຳຄັນ,
ດັ່ງທ່ານ ມາຈິດ ແອສຊາຕີ (Majid Ezzati) ຫົວໜ້າທິມງານ
ການຄົ້ນຄວ້າ ເວົ້າວ່າ: ກຳມະພັນນັ້ນ ສາມາດປະກອບສ່ວນ ໃນການປ່ຽນແປງໄດ້
ປະມານ 1/3 ສ່ວນ ແຕ່ບໍ່ສາມາດເປັນຕົວແປສຳຄັນໄດ້ໃນໄລຍະຍາວ,
ແຕ່ປັດໄຈທີ່ສຳຄັນ ໃນການຊຸກຍູ້ ໃນການ ປ່ຽນແປງນີ້ກໍຄືສະພາບແວດລ້ອມ ເຊັ່ນ:
ການບໍລິການທາງສຸຂະພາບ, ສຸຂະອານາໄມ ແລະ ໂພຊະນາການ
ເປັນຕົວ ທີ່ເຮັດໃຫ້ການປ່ຽນແປງ ທີ່ສຳຄັນເກີດຂຶ້ນ, ພ້ອມນັ້ນ ສຸຂະພາບ
ແລະ ໂພຊະນາການ ຂອງແມ່ ໃນໄລຍະຖືພາ ກໍເປັນຕົວຊີ້ບອກ ທີ່ສຳຄັນເຊັ່ນກັນ.
ຕາມຂໍ້ມູນ ທາງວິທະຍາສາດເວົ້າວ່າ
ຄົນສູງ ມັກມີອາຍຸຍືນຍາວ ເພາະອາດມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ໂຣກຫົວໃຈໜ້ອຍກວ່າ ຄົນເຕ້ຍ ແຕ່ກົງກັນຂ້າມ
ຄົນສູງພັດມັກ ມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການ ເປັນໂຣກມະເຮັງ ເປັນຕົ້ນ ມະເຮັງເຕົ້ານົມ, ມະເຮັງມົດລູກ.
ເຖິງວ່າ ຕົວເລກຈາກການສຳຫລວດນີ້
ຄົນລາວເຮົາຈະຈັດຢູ່ໃນລະດັບທີ່ ເປັນຄົນແຈ້ກວ່າເພິ່ນ ແຕ່ຜູ້ຂຽນ ກໍຍັງ ເບິ່ງໂລກໃນແງ່ດີຢູ່ວ່າ
ເດັກນ້ອຍລາວເຮົາ ກໍເລີ່ມມີທ່າອ່ຽງ ສູງກວ່າພໍ່ແມ່ຕົນເອງຫລາຍ ນັ້ນກໍເພາະວ່າ ເຂົາເຈົ້າ
ໄດ້ຮັບການລ້ຽງດູທີ່ດີ ມີໂພຊະນາການ, ດ້ານການບໍລິການ ສຸຂະພາບຂອງພວກເຮົາກໍຄ່ອຍດີຂຶ້ນ
ແຕ່ພວກເຮົາຕ້ອງ ເຂົ້າໃຈວ່າ ຕົວເລກທີ່ຍອມຮັບກັນກໍຄື ໃນປັດຈຸບັນ ເດັກນ້ອຍໃນ ສປປ ລາວ ທີ່ມີອາຍຸ
ຕໍ່າກວ່າ 5 ປີ ຈຳນວນ 44% ຍັງຂາດສານອາຫານ,
ນໍ້າໜັກ ແລະຄວາມສູງ ຫລຸດມາດຕະຖານ ເຊິ່ງເປັນໜ້າວຽກທີ່ພວກເຮົາ ຕ້ອງສຸມໃສ່
ເພື່ອທີ່ຈະບໍ່ໃຫ້ພວກເຮົາ ກາຍເປັນຄົນແຈ້ທີ່ສຸດອີກຕໍ່ໄປ.
No comments:
Post a Comment